رابطه خانواده با اعتیاد

اعتیاد
شمااین مساله را یک مساله اتفاقی ندانید که من باب اتفاق یک دسته ای هروئین فروش شده اند ویک دسته ای هم مبتلا شده اند این هم یک توطئه ای است که قدرت های بزرگ به وسیله آن به ما ضربه می زنند.   امام خمینی(ره)
پیشگفتار  
اعتیاد بلائی خانمان سوز است که نتایج واثرات سیاسی واخلاقی واقتصادی واجتماعی مهمی درسطح جامعه دارد.بدین لحاظ شناخت عوامل وعلل ایجاد اعتیاد وراههای مبارزه با آن امری ضروری است.
اشاعه مواد مخدرواعتیاد قدیمی ترین شیوه های استعمارگران ودشمنان بشریت است که به منظور بازداشتن جوامع انسانی از رشدوتعالی وآزادی آنها از زیر دست مستکبران جهان وهمچنین غارت هر چه بیشتر وکسب منافع افزون تر به کاربرده شده است وروز به روز گسترش بیشتری میابد.
اینک که به یمن پیروزی انقلاب اسلامی واستقرار نظام جمهوری اسلامی به نبرد با کلیه ی آثار شرک وطاغوت وعوامل سلطه ی بیگانگان بر میهن اسلامی خود برخاسته ایم بایستی با درک وشناخت مضرات وآ سیب های اعتیاد وراه های جاوگیری از آن به مبارزه با این هیولای مهیب بپردازیم وبا همت وهمیاری امت شهیدپروروهمیشه در صحنه مان دراین جبهه مهم نیز نقشه های دشمنان اسلام را عقیم ساخته وبه بازسازی نوین جامعه اسلامی خویش همت گماریم تا آینده ی تا بناک را در پرتو سلامت وهوشیاری عمیق نسل جوان برومند خود ترسیم کنیم وزمینه ی لازم را جهت برپایی حکومت جهانی اسلام وآزاد شدن مستضعفان گیتی: فراهم آوریم ان شاءالله.
مواد مخدر چیست؟
ماده ی مخدر یک مفهوم اجتماعی ویک مفهوم فیزیکی دارد.
مفهوم اجتماعی آن بستگی به نوع فرهنگی دارد که آن را توصیف می کند.مفهوم فیزیکی آن به یافته های علمی وتایید آن درآزمونهای تجربی مربوط می شود .
ماده ی مخدر ماده ای است دارای خواص واثرات معین که قابل اندازه گیری است اما اثرات آن ممکن است با چار چوب ذهنی مشهده کننده یکسان نباشد.ماده ی مخدر به معنای ماده ای که به میزان زیاد بر ذهن اثر می گذارد مورد تاکید دانشمندان علوم اجتماعی است.این ماده بر کارکرد ذهن و وضع روحی وعاطفی واحساسات وادراکات وفرایند تفکر تاثیر می گذارد.
استفاده ی خوراکی این مواد تقریبادر همه جای دنیا مرسوم بوده است.سابقه ی مصرف نوشیدنی های الکلی به ده هزار سال می رسد،مصرف برگ کوکائین وشیره ی خشخاش وبرگ ماری جوانا ودانه های قهوه وبرگ چای برای رفع خستگی ودریافت برخی اثرات روانی دربین اقوام مختلف جهان رایج بوده است.
بومیان مناطق مختلف جهان این مواد را می جویند یا می خورندوبه اثرات منفی آن توجه داشتند.به تدریج مصرف این مواد از شکل مرسوم فرهنگی خارج شد وبه دفعات بیش از اندازه ودرشرایط غیر متعارف فرهنگی مصرف شد .دولت های ملی ومحلی به تدریج با وضع قوانین مخلف تملک وفروش یا مصرف مواد مذکور خارج از چارچوب مقررات را غیر قانونی اعلام کردند.
بسیاری از کشورها از جمله ایران مصرف این مواد را جز در موارد پزشکی وغیر قانونی اعلام کردند.این نکته قابل ذکر است که مصرف این مواد بر اساس تاثیراتی که روی مغز می گذارد متفاوت است.برخی از مواد مخدر مراکز عصبی را تسریع می کنند مانند کوکائین وامفتامینوکافئین .برخی مواد مانند نیکوتین سیگار اثرات دیگری غیراز تحریک مراکزعصبی ایجاد می کنند.مواد دیگری مانندتریاک ومشتقات آن فعالیت مراکز عصبی را کند می کنندودسته ی دیگری ازمواد مخدر مانند الکل وباربیتوراتها والیوم ومانند آن بر کاهش احساس اضطراب تاثیر می گذارند.
هالوسینوز ن هایا موادتوهم زا ادراک را متاثرمی سازدوافرا رادچار توهم میکنند.ال اس دی.مسکالین وسیلوسیبین ازاین دسته مواد هستند.ماری جوانا و حشیش نمونه ی دیگری از این دسته مواد هستند که تاثیرات متفاوتی می گذارندامامردم جامعه هر یک ازموادمذکورراباانگیزه های متفاوتی مصرف می کنند.
بیشتربدانید.چراسیگار؟
هزاران سال است که تنباکوبرای اهداف مذهبی وجادویی وطبی وتفریحی مورد استفاده قرارمی گیردحتی قبل از اینکه
کریستف کلمب دنیای جدیدرا کشف کرد.استفاده از تنباکوبه شکل سیگارشایع شده است.تنباکو گیاهی است که به خاطر مصرف برک های آن کاشتهمی شود.
انسان برگ های تنبا کو
را به خاطراثرات گوناگون آن به صورت دود کردیوجویدن ویااستشمام مورداستفاده قرار می دهد.برای سال های متمادی سیگارکشیدن فقط بد تلقی می شد.اخیراتحقیقات نشان داده است که سیگارکشیدن به اندازه ی مصرف هروئین وکوکائین اعتیادآوراست.نیکوتین ترکیب شیمیایی موجوددر برگ تنباکو ماده ای محرک ومهارکننده است که در عرض ۷ثانیه به مغز می رسد .این زمان سریع تراززمان نیاز برای رسیدن هروئین تزریقی به مغز است.
نیکو تین یکی ازپرمصرف ترین داروهای روان افزا در دنیا است وتمام وتمام ویزگی های یک داروهای اعتیادآوررا دارا می باشد.سیگار کشیدن قوی ترین شکل لذت از مواد وابستگی زا است.دریافت مکرر نیکوتین منجربه تحمل دارویی و وابستگی فیزیولوزیک و وابسته شدن رفتارسرطان زااست که تار نامیده می شود.سیگار بیش از دو هزارماده ی شیمیایی دیگررانیزدارامی باشد.
عقیده ی عمومی بر این است که گیاه تنباکوابتدا در نیم کره غربی کاشته شد .
قبل از تاثیرفرهنگ اروپا برآمریکاو تنباکو توسط سرخپوستان مکزیک وپرودر جشن های مذهبی وطب وبر طرف کردن گرسنگی در دوران قطحی وخشکسالی مورد استفاده قرار می گرفت.کلمبوس تنباکو رابه اروپائیان معرفی کرد.سپس مصرف تنباکو توسط پرتغالی ها واسپانیایی ها وفرانسوی هاوانگلیس واسکاندیناویها به شکل گسترده ای مورد پذیرش قرار گرفت ورایج شد.سیاحان و ملوانان ودریا نوردان که به تنباکووابسته می شدندکاشتن بذرهای گیاه آن را درمسیر سفر خود آغاز کردند.بدن ترتیب
تنباکو به سلیر نقاط اروپا وآسیا معرفی شد.
درحال حاضر نمونه های زراعتی آن اغلب در آمریکای شمالی واروپا با نام نیکوتیاناباکوم تولید می شود.بنا به روایتی پرتغالی هادر هنگام تسلط برسواحل جنوبی ایران این گیاه رابا خود به ایران آوردند.روایت دیگرحاکی ازاین است که ترکیه قبل از
ایران مبتلابه دخانیات شده بود وساکنان مرزی ایران ضمن مراودات مرزی سیگارکشیدن راازترک های عثمانی تقلید کردند.
اولین کارخانه ی سیگارسازی در۵/۷/۱۳۱۶درزمینی به مساحت ۱۰ هکتار در جاده قزوین شروع به کار کرد و همزمان با آن حمایت مادی وآموزشی کشاورزان در مورد کشت مواد دخانی نیز شروع شد.در حال حاضر نه تنها اولین
کارخانه با صنایع جانبی خود به یک مجتمع عظیم تبدیل شده بلکه کارخانه های متعدد دیگر نیز در سایر نقاط کشور تاسیس شده است ودها هکتار از زمینهای مزرعه ای و هزاران نیروی تخصصی وغیر تخصصی کشاورزی وکاسب و… ومبالغ هنگفتی سرمایه برای تهیه مواد اضافی اختصاص یافته است.
در طول سالها تنباکو برای درمان محدوده وسیعی از بیماریها ودردها به اشکال مختلف مثلا در خمیرها وپمادها برای گذاشتن در حفره های بدن استفاده میشد.
اهمیت اجتماعی آن نیز در طول این سالها افزایش یافت :به شکلی که مصرف آن حتی درنیمه اول قرن بیستم نشانه (زن مدرن یا آزاد شده).
تا دهه ۱۹۶۰ که تحقیقات پزشکی مربوط به سیگار خطرات بهداشتی آن را مطرح کردند اثرات سود ان ناشناخته بود.
درسال ۱۹۸۸ ریئس سازمان نظام پزشکی امریکا جوانب بهداشتی سیگار کشیدن را تحت عنوان (اعتیاد به نیکوتین) اعلام کرد.نکات اصلی این گزارش شامل اعتیاد اور بودن سیگار وسایر اشکال تنباکو معرفی نیکوتین به عنوان عنصر اصلی اعتیاد آور در تنباکو وتشابه فرایند های فارما کولوژیک ورفتارهای اعتیاد به تنباکو با سایر مواد مخدر مانند هروئین وکوکایین بود.
صنایع تنباکو در هر دقیقه بیش از ۵۰۰۰ دلار ودر هر سال
۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰/۳ دلار خرج تبلیغات میکند.
فرد سیگاری که دو بسته سیگار در روز میکشد حدود ۱۵۰۰ دلار در سال بابت خرید سیگار می پردازد.
کمپانیهای تولید تنباکو وسیگار وانمود میکنند که برای فروش سیگار بیشتر رغابتی با هم ندارند اما حقیقت خلاف این است.کمپانیهای تنباکوهرکسی را که فرداشروع به سیگارکشیدن کنددوست دارندوبه همین خاطراست که دائم برای دستیابی به افزایش مصرف روزانه تلاش می کنندبهترین راه فهمیدن ترفندهای آنان پیام های فریبدهنده ای است که درگوشه وکنارمحیط مابه چشم می خورد.این تجارازاحساس عدم امنیت ونیازهای افرادبرای به تله انداختن آنهااستفاده میکنند.مبالغ هنگفتی صرف می شود تاسیگارکشیدن را فریبنده وفرد سیگاری را مسحورکننده وجذاب وآرام وخونسردجلوه دهند.درحالی که هیچ چیز فریبنده وجذابی درمورداثرات مضرسیگار کشیدن وجود ندارد.
نگرش به اعتیاد به عنوان یک عمل خلاف اخلاق
ازاین دیدگاه اعتیادرفتاری است که توسط فرد انتخاب می شود.معتاد کسی است که به جامعه ومردم آن وقعی نمی گذارندواحساس مسئولیت نمی کند.چنین فردی موجودی بی مبالات پلیدوفاسداست.معتاد با انتخاب این رفتار به خانواده وجامعه زیان می رساند.کمک به معتاد تازمانی که به اعتیاد دچار است کاری بیهوده است.مجازات معتاد امری طبیعی است.
قبول این دیدگاه نظری به معنای آن است که مطالعه درباره ی ماهیت آن لازم نیست و راه مقابله با آن همان مجازات است اظهار نظرها نشان مدهد که دولتها با اعمال این روش نتوانسته اند بر اعتیاد غلبه کنند.تیتر درشت نشریه ی نجات تحت عنوان (ازنگاه آمار)چنین نشان می دهد :آمارهای سال گذشته به روشنی گویای آن است که مبارزه ی قهرآمیز با معضل مواد مخدر موفقیت آمیزبوده است.مرکزپزوهش مطالعات وآموزش ستاد مبارزه با مواد مخدردر نظرسنجی از قضات دادگاه های مواد مخدر کشور این سئوال را مطرح کردند که آیا بهترین راه کاهش جرایم مواد مخدر تشدید مجازات است؟۳۷درصدقضات نظر موافق ۳۰٫۴درصد نامطمئن و۲۹٫۳درصد نظر مخالف ابراز داشته اند.
در نقداین دیدگاه می توان گفت که مطالعات علمی درباره ی اعتیاد نشان می دهد اعتیاد یک مسئله ی تک عاملی نیست.عوامل متعددی اعم از وضعیت شیمیایی وبیولوزیکی وروانی واجتماعی در رشد وگسترش آن دخالت دارند.مطالعات متعدد توسط محققان نشان داده است که قطعی بودن مجازات مهمتر از شدت مجازات است واعتقاد به قطعی بودن مجازات وشدت مجازات در جلو گیری از جرم مهمتر هستند.حاصل مطالعات نشان می دهد اطلاع از مجازات به تنهایی اثر ندارد و عوامل دیگری مانند ادراک فرد ازشدت مجازات و ادراک فرد از اخلاقی بودن مجازات او ارزیابی همسالان از انحرافی بودن عمل ارتکابی در چگونگی اثرمجازات تاثیر دارند.
نظریه کنترل اجتماعی
در تبیین آسیب ها وانحرافات اجتماعی نظریه های گوناگونی ارائه شده است که از زوایای متفاوت موضوع را بررسی کردند.از آنجا که در یک مقاله نمی توان همه ی این دیدگاه را مطرح کرد که لذا ما صرفا به یکی از نظریه ها که به نظر می رسد بهتر می تواند موضوع مورد نظر مارا تبیین کند اشاره می کنیم.
اعتیاد والدین
اعتیاد والدین از یک سو کنترل وتسلط والدین را بر فرزندان کاهش می دهد واز سوی دیگر عامل انتقال این عادت به فرزندان می شود.البته ممکنت است که برخی فرزندان به دلیل انزجار از رفتار پدر ومادر یا عبرت گرفتن از سر نوشت
شوم آنان به طور کلی از این صفت دوری می می جویند اما به هر حال چنین والدینی در گرایش به اعتیاد فرزندان نقش موثردارند.همان طور که گفته شد ۴۴درصدبزهکاران جامعه مادر خانواده های بی بندوبار زندگی می کنند و۹۱درصد ازاین خانواده ها گرفتاربلای اعتیاد بوده اند.
میزان شیوع مصرف موادمخدر درکودکان ونوجوانان
یکی از منابع مهم درباره ی مصرف مواد مخدر درکودکان ونوجوانان وبررسی های موسسه ی ملی سوء مصرف مواد مخدر آمریکاست.بررسی های این موسسه که از سال ۱۹۷۵شروع شده وهر سال حدود ۱۵۰۰۰دانش آموزرااز نزادها وطبقات ومذاهب مختلفشامل می شود.دراین پزوهش آزمودنی ها به پرسشهایی دراین زمینه که آیا موادمخدر مصرف کرده اند یا در ۳۰روز گذشته هر روز مواد مخدر مصرف کرده اند یا نه پاسخ می دهند دراین تحقیق در مورد انواع مواد مخدر مصرف شده نیز بررسی هایی صورت می گیرد.
نتیجه گیری
مقاله حاضر تلاشی برای یافتن رابطه بین خانواده واعتیاد است.به همین اساس سعی شده بیشتر تاثیر خانواده بر اعتیاد بررسی شود:اما ناگزیر در برخی موارد تاثیر متقابل نیز مطرح شده است مثل تاثیر والدین معتاد بر اعتیاد فرزندان.
درآغاز مقاله پس از طرح مباحث اولیه برخی مفاهیم کلیدی واساسی مثل ازدواج وخانواده وآسیب های اجتماعی واعتیاد تعریف و نتیجه گیری شده است که اعتیاد نوعی آسیب اجتماعی و در واقع بیماری و در نهایت یک پدیده ی انحرافی است نه جرم.
درکل می توان نتیجه گرفت که اولا بین خانواده واعتیاد رابطه وجود دارد :یعنی وجود شاخص هایی در خانواده در بروز اعتیاد نقش اساسی دارد.طبیعی است که در خانواده های گسیخته,گم سواد,با والدین معتاد,اجتماعی شدن وجامعه پذیری به شکل کامل صورت نمیگیرد و نظم خانواده مختل میشود وکنترل اجتماعی صورت نمیگیرد.
لذا بر افزایش اعتیاد تاثیر میگذارد.اما اعتیاد ممکن است در خانواده هایی به ظاهر سالموکامل نیز بروز کند یا بر عکس در برخی خانواده های آسیب زا فرزندان با توجه به ویژگیهای فردی ویا یافتن تکیه گاههایی غیر از خانواده به اعتیاد آلوده نشوند.