مصوب شوراي فرهنگي ـ اجتماعي زنان
شوراي فرهنگي اجتماعي زنان در راستاي اهداف خويش، «سياستهاي تشكيل، تـحكيم و تـعالي خـانواده در نـظام اسـلامي» را در جلسـه شـماره 480، مـورخ 25/11/1382، تصويب و جهت تصويب نهايي به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارائه نموده است. فصلنامه «كتاب زنان» در اولين شماره از موضوع «زن، خانواده، ازدواج» جهت اطلاعرساني به خوانندگان محترم، مفاد اين سياست كه به عنوان اساس كار فرهنگي و اجرائي جمهوري اسلامي ايران است را منتشر مينمايد.
مقدمه
خانواده از ابتداي تاريخ تاكنون در بين تمامي جوامع بشري، به عنوان اصليترين نهاد اجتماعي، زيربناي جوامع و منشأ فرهنگها، تمدنها و تاريخ بشر بوده است. همواره پرداختن به اين بناي مقدس و بنيادين جامعه و حمايت و هدايت آن به جايگاه واقعي و متعالياش، اصلاح خانواده بزرگ انساني و غفلت از آن موجب دور شدن بشر از حيات حقيقي خود و سقوط به ورطه هلاكت و ضلالت بوده است.
اسلام به عنوان مكتبي انسانساز بيشترين عنايت را به تكريم، تنزيه و تعالي خانواده دارد و اين نهاد مقدس را كانون تربيت، مهد مودت و رحمت ميشمرد. لذا سعادت و شقاوت جامعه انساني را منوط به صلاح و فساد اين بنا ميداند و هدف از تشكيل خانواده را تأمين نيازهاي مادي، عاطفي و معنوي انسان از جمله دستيابي به سكون و آرامش برميشمارد. دستيابي به اهداف والاي مكتب اسلام و حفظ و حراست دقيق و مستمر از آن، نيازمند توجه جدي به خانواده و پياده كردن قوانين مربوط به خانواده در اسلام است و ضروري است كليه برنامهريزيها و سياستگذاريها در تمام سطوح، حق مدارانه و ملهم از نگرش توحيدي و در راستاي تعالي و مصالح خانواده باشد.
شوراي فرهنگي ـ اجتماعي زنان براساس بند سوم شرح وظائف خود مبني بر «سياستگذاري و برنامهريزي جهت تقويت نهاد مقدس خانواده بر مبناي آسان كردن تشكيل خانواده، پاسداري از قداست آن و استوار ساختن روابط خانوادگي بر پايه حقوق و اخلاق اسلامي» و نيز با بهرهگيري از قرآن، سنت، قانون اساسي و ديگر قوانين جاري در نظام اسلامي ايران و رهنمودها و فرمايشات حضرت امام خميني (ره) و بيانات روشنگرانه مقام معظم رهبري در مورد خانواده، اقدام به تهيه سياستهاي تشكيل، تحكيم و تعالي خانواده نموده است.
تعريف خانواده
خانواده مؤثرترين عامل انتقال فرهنگ و ركن بنيادي جامعه است كه در شرايط مختلف در تأثير و تأثر متقابل با فرهنگ و عوامل اجتماعي است. انسانها در خانواده به هويت و رشد شخصيتي دست مييابند و در خانوادههاي سالم و رشيد به تكامل معنوي و اخلاقي نائل ميشوند. لذا خانواده عامل كمال بخشي، سكونت، آرامش و بالندگي به اعضاي خويش است كه در تحولات اساسي جوامع نقش عمدهاي ايفا ميكند. البته خانواده متأثر از عملكرد مذهب، آموزش و حكومت نيز ميباشد و اين تأثر به صورت متقابل باعث ايجاد تغييرات اساسي ميگردد. اگر خانواده محيط سالم و سازندهاي داشته باشد و نيازهاي جسمي و روحي افراد خويش را برآورده سازد، كمتر به خدمات جانبي و جبراني براي خانواده نياز است. در تعريف خانواده، بيان شده: خانواده گروهي است متشكل از افرادي كه از طريق نسب، سبب و رضاع با يكديگر به عنوان شوهر، زن، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابلند و فرهنگ مشتركي پديد آورده و در واحد خاصي زندگي ميكنند. (ساروخاني، 1375: جامعهشناسي خانواده، ص135)
اصول و مباني
نظام زوجيت از اركان عالم خلقت است و وحدت زن و مرد در ابعاد انساني و اختلاف آنها در بعد بشري از شاهكارهاي خلقت و موجب تداوم حيات بشري ميشود.
زن و مرد بر اساس حكمت الهي با لحاظ تفاوتهاي طبيعي آنها، از حقوق انساني، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي عادلانه برخوردار هستند.ازدواج از آيات و نشانههاي الهي و امري فطري است و نتايج آن موّدت، رحمت و آرامش ميان زن و شوهر است.
خانواده واحد بنيادين جامعه و كانون اصلي رشد و تعالي انسان است، قوانين و مقررات و برنامههاي كشور بايد در جهت آسان نمودن تشكيل خانواده، حمايت و پاسداري از قداست آن و استواري روابط خانوادگي بر پايه حقوق و اخلاق اسلامي باشد.
ايفاي مسئوليت مشترك اعضاي خانواده در برابر يكديگر بر اساس تكريم، احسان به فرزندان، رحمت و تربيت توسط والدين صورت ميپذيرد.
اعضاي خانواده به ويژه والدين نسبت به حفظ حرمت و صيانت خانواده از آفات و آسيبها و توانا نمودن اعضا در ابعاد شناختي و رفتاري جهت هدايت آنها در مسير الي الله و حصول به حيات طيبه مسئول ميباشند.
تربيت و عواطف اجتماعي به عنوان مهمترين ويژگيهاي نظام انساني از خانواده نشأت ميگيرد و توجه به تأمين حقوق زن در خانواده به عنوان محور و منشأ تربيت، امري ضروري است.
تأكيد بر مسئوليت مشترك زن و مرد در تأمين نيازهاي عاطفي، تربيتي خانواده و توجه به نقش محوري مرد در تأمين معيشت امري ضروري است.
هدف اول: تحقق ديدگاه اسلام درخصوص اهميت جايگاه، منزلت و كاركردهاي خانواده در نظام اسلامي.
راهبردها:
ترسيم الگوي خانواده متعادل و تبيين ويژگيهاي الگويي خانواده آرماني در اسلام؛
تحكيم مباني اعتقادي خانواده و تواناسازي آن در ابعاد شناختي و اخلاقي جهت هدايت خانواده در مسير الهي و تقويت فرهنگ اسلامي؛
توسعه آگاهيهاي اعضاي جامعه نسبت به اهميت و كاركردهاي خانواده اعم از تربيت و پرورش فرزندان، انتقال فرهنگ به آنها و توسعه نيروي انساني؛
ارتقاي امنيت و تأمين نيازهاي مادي، معنوي و مصونيت بخشي خانواده در ابعاد فرهنگي، رواني، اقتصادي و اجتماعي؛
تأمين نيازهاي مادي، معنوي، عاطفي فرزندان در خانواده به منظور افزايش احساس تعلق اعضاي خانواده به يكديگر؛
تأمين و ارتقاء سلامت روحي، جسمي، اجتماعي زنان در مراحل مختلف زندگي و ايجاد تسهيلات مورد نياز و ارائه خدمات مناسب در اين مراحل (دوران بارداري، تغذيه، نوع كار، حضانت كودك و....)؛
تقويت شخصيت و جايگاه واقعي زن و مرد به عنوان پدر و مادر و همسر و توجه به نقش اساسي آنها در توسعه انساني و تربيت نسل بالنده در خانواده.
سياستهاي اجرايي:
ترسيم كاركردهاي زيستي، تربيتي، رواني و عاطفي خانواده به عنوان مهمترين بستر رشد فرهنگي جامعه از طريق رسانهها و كتب درسي؛
تكريم و تجليل از خانوادههاي ايثارگر انقلاب اعم از شهدا، جانبازان، اسرا و تأمين نيازهاي مادي و معنوي آنان؛
معرفي و ارائه الگو از زنان موفق به جامعه، با لحاظ موفقيت آنها در نقش مادري و همسري؛
تكريم و بزرگداشت خانواده از طريق تخصيص ايامي از سال به خانواده و معرفي خانوادههاي نمونه.
هدف دوم: حمايت از تشكيل، تحكيم و تعالي نهاد خانواده و پيشگيري از انحلال و فروپاشي آن.
راهبردها:
تسهيل در امر ازدواج به عنوان پيمان الهي و تشويق جوانان به تشكيل خانواده و تبيين تأثير عفاف و صيانت نفس در سلامت فرد و جامعه؛
توسعه آگاهيهاي زوجين نسبت به تأثير روابط جنسي سالم در تقويت پيوندهاي عاطفي و نشاط روحي و افزايش رضايتمندي از زندگي؛
افزايش آگاهيهاي زوجين در زمينه احكام زناشويي، تنظيم خانواده، حقوق و تكاليف يكديگر، همچنين تلطيف روابط حقوقي با حسن خلق؛
اصلاح الگوي مشاركت و نقشهاي اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي زنان متناسب با نقشهاي خانوادگي و ارزشهاي متعالي زن؛
توسعه آگاهيهاي جوانان نسبت به روشهاي مناسب و معيارهاي شرعي انتخاب همسر، تعديل توقعات و كاهش تشريفات در امر ازدواج؛
توسعه آگاهيهاي زوجين جهت اختصاص علقه به همسر قانوني و توجه به نيازهاي رواني و غريزي يكديگر؛
تقويت اخلاق، معنويت و صميميت در خانواده به منظور جلوگيري از ظلم و فروپاشي اركان خانواده و تحكيم آن؛
تواناسازي اعضاي خانواده از طريق كسب مهارتهاي لازم، به منظور تأمين نيازهاي اساسي خانواده؛
توسعه نقش سازنده و هدايتگر والدين در امر ازدواج جوانان و حفظ تناسبات فرهنگي خانوادهها و تقويت نقش حمايتي از فرزندان.
سياستهاي اجرايي:
ايجاد نهضت همگاني آسانسازي ازدواج با اولويت رويكرد فرهنگي و مشاركت كليه دستگاههاي تبليغي و فرهنگي كشور؛
آموزش و گسترش فرهنگ عفاف و پايبنديهاي اخلاقي به منظور تحكيم بنيان خانواده و جلوگيري از بروز ناهنجاريهاي اجتماعي؛
توسعه مراكز آموزشي و مشاوره خانواده قبل و بعد از ازدواج و ضرورت حمايتهاي دولت از اين كانونها جهت ارائه خدمات ارزان به متقاضيان؛
ارزيابي و بازنگري قوانين موجود و تدوين قوانين حمايتي لازم و اتخاذ تدابير مناسب جهت نظارت بر حسن اجراي قوانين جهت تحكيم بنيان خانواده؛
ايجاد و توسعه مراكز امداد و ارشاد در كنار دادگاههاي خانواده و تقويت آنها از طريق افزايش توان تخصصي نيروهاي موجود در آن؛
پيشگيري و مبارزه قانوني با عوامل مفسدهانگيز و احتراز جدي از تحريك جنسي جوانان خارج از چارچوب ازدواج؛
ايجاد تسهيلات لازم جهت حمايت مادي و معنوي از خانوادههاي جوان در دوران تحصيل و سربازي (استخدام، كاريابي، تأمين مسكن، وام و توسعه مراكز مشاوره)؛
تصحيح ديدگاههاي اجتماعي در خصوص چگونگي تقسيم بار اقتصادي ازدواج (جهيزيه، جشن ازدواج، شيربها و امثال آن)؛
افزايش مراكز مشاوره ژنتيك و بيماريهاي حاد و انجام آزمايشهاي پزشكي قبل از ازدواج در آزمايشگاههاي مجهز جهت اطلاع از وضعيت جسماني و رواني زوجين؛
ايجاد تشكلهاي مردمي با محوريت مؤسسات و عناصر علمي و مذهبي و استفاده از مشاركت زنان در راستاي حمايت از خانواده در اين تشكلها.
هدفسوم: ارتقاء سطح فرهنگي اعضاء خانواده به منظور ايفاي نقشاساسي آن در فرهنگسازي و اصلاح جامعه.
راهبردها:
تبيين نگاه نظام مند دين به جايگاه زن در خانواده و تأكيد بر ارتقاء نقش زن در فرهنگسازي و استحكام و پويايي خانواده و اجتماع؛
تقويت هماهنگي و توسعه كمي و كيفي فعاليتها و فرآوردههاي كليه نهادهاي فرهنگي در راستاي ارتقاي جايگاه و نقش خانواده؛
توسعه تحقيقات در خصوص خانواده و كاركردهاي آن و انعكاس يافتههاي آن به جامعه، مسئولين و برنامهريزان كشور؛
توسعه آگاهيهاي خانواده جهت حفظ حرمت اعضاء خانواده به ويژه سرپرستي، نگهداري و تأمين معاش پدر و مادر ناتوان و از كار افتاده؛
توسعه و ترويج وجوه مثبت آداب و سنن ملي و محلي در ارتباط با خانواده به منظور ارتقاء فرهنگ خانواده و جامعه؛
توسعه فرهنگ ساده زيستي و ارائه الگوي مناسب مصرف در خانواده.
سياستهاي اجرايي:
بررسي و شناخت مسائل و مشكلات حقوقي، اقتصادي و فرهنگي اعضاي خانواده در خانواده از طريق تحقيقات جامع ملي؛
تأمين امكانات لازم جهت بهرهبرداري بهينه از اوقات فراغت اعضاء خانواده.
هدف چهارم: ساماندهي سياستها، خط مشيها، قوانين و برنامههاي كشور در جهت تشكيل، حفظ و استحكام نهاد مقدس خانواده.
راهبردها:
اولويت دادن به خانواده به عنوان بنياديترين نهاد جامعه و توجه به مصالح آن در سياستگذاريها، قانونگذاري و برنامهريزيهاي مرتبط و مؤثر در خانواده؛
اصلاح نظام آموزشي كشور با توجه به ويژگيها و نقشهاي مشترك و اختصاصي زنان و مردان و ضرورت آموزش مهارتهاي لازم براي زندگي فردي و اجتماعي و افزايش توانمندي دختران و پسران در نقش مادري، پدري و همسري؛
ايجاد همگرايي و هماهنگي در كليه سياستها و برنامهريزيها در موضوع خانواده به منظور بهبود وضعيت تشكيل، تحكيم و تعالي خانواده.
سياستهاي اجرايي:
ايجاد ساختار مناسب دولتي با هدف برنامهريزي براي خانواده و ايجاد هماهنگي بين برنامهها و سياستهاي دستگاههاي دولتي در ارتباط با خانواده؛
تعيين شاخصهاي ارزيابي سياستها، روشها و سنجش پيشرفتها بر اساس خانواده متعادل و الگويي و نگاهي منسجم و استوار به خانواده؛
نظارت بر عملكرد كليه دستگاهها، به ويژه رسانههاي تصويري از نظر فرهنگسازي در امر پيريزي، پويايي و پايائي خانواده و نسبتسنجي پيوسته ميان سياستگذاريها و عملكرد آنها.
هدف پنجم: اصلاح نگرش عمومي جامعه و زدودن باورهاي غلط نسبت به حقوق و وظايف اعضاء خانواده.
راهبردها:
توسعه مشاركت اعضاء خانواده در تصميمگيريها و تقويت روحيه مسئوليتپذيري، تعاون و همكاري اعضاي خانواده؛
توسعه آگاهيهاي جامعه نسبت به شرايط و موقعيتهاي اجتماعي هر يك از اعضاء خانواده در جامعه و ضرورت انعطاف در ساختارها، فعاليتها و نقشها به منظور تحكيم بنيان خانواده.
سياستهاي اجرايي:
تدوين و تصحيح كتب درسي، متون آموزشي و آموزش فرهنگ عمومي با هدف آموزش آداب، اخلاق و تعيين وظائف و حقوق مقابل اعضاي خانواده.
هدف ششم: گسترش و تعميق فرهنگ اصيل اسلامي در خانواده جهت تربيت نسل سالم، با ايمان، مسئول و مؤثر در رشد خود، خانواده و جامعه.
راهبردها:
هدايت و ترغيب زوجين، جهت تقويت ايمان مذهبي و فرهنگ اسلامي،آشنايي با تكاليف و آداب قبل از بارداري، دوران بارداري و شيوههاي صحيح تربيت فرزندان در مقاطع مختلف سني آنان؛
توسعه آگاهي والدين به منظور تأمين حقوق فرزندان در زمينه تغذيه، سلامت جسماني و رواني، تربيت علمي و فرهنگي و برخورداري آنان از رفتار عادلانه والدين؛
كمك به والدين جهت توانمند نمودن و آمادهسازي فرزندان جهت پذيرش و ايفاي مسئوليتهاي آينده خود در زندگي فردي، خانوادگي و اجتماعي.
سياستهاي اجرايي:
ايجاد هماهنگي و تقويت ارتباط خانواده با نهادهاي آموزشي و پرورشي به منظور ايفاي بهتر وظايف خود؛
تبليغ اثرات مثبت مشاركت صحيح اجتماعي زنان در زندگي خانوادگي، تربيت فرزندان و اداره خانواده؛
نظارت بر رعايت عدالت بين فرزندان و اجتناب از هرگونه تبعيض براساس جنسيت.
هدف هفتم: ايمن سازي خانواده از آسيب و بحرانهاي اجتماعي و حمايت از خانوادههاي آسيبديده.
راهبردها:
ارتقاء آگاهي و توانمندي اعضاء خانواده نسبت به هنجارها، ناهنجاريها و آسيبهاي اجتماعي و خانوادگي به منظور برخورد صحيح با مشكلات و بحرانهاي زندگي؛
محافظت و جلوگيري از آسيبپذيري خانواده، از طريق مبارزه همه جانبه با كليه ناهنجاريها و آسيبهاي اجتماعي (اعتياد، طلاق، فرار و...)؛
اتخاذ تدابير مناسب جهت حمايت از خانوادههاي آسيبديده و كاهش ضايعات ناشي از بحرانهاي خانوادگي و اجتماعي؛
اتخاذ تدابير مناسب جهت حمايت از زنان در برابر تعرض اعضاي خانواده و ناهنجارهاي اخلاقي و نامشروع.
سياستهاي اجرايي:
انجام آموزشهاي لازم به دختران و پسران در زمينه انتخاب همسر به منظور تأمين سلامت جسمي، رواني آنان در زندگي و پيشگيري از آسيبهاي اجتماعي قبل از ازدواج؛
آموزش شيوههاي منطقي و عملي حل مشكلات توسط خانوادهها قبل از مراجعه به سازمانها و مراجع قانوني؛
تدوين قوانين حمايتي و تعميم پوشش كامل بيمههاياجتماعي براي زنان خانهدار، بيوه، سالخورده، سرپرست خانوار و كودكان بيسرپرست؛
تأمين و حمايت اقتصادي از زنان خانهدار از طريق به رسميت شناختن شغل خانهداري به منظور پيشگيري از بروز آسيبهاي احتمالي؛
رفع نيازهاي مادي و معنوي خانوادههاي بيبضاعت و بيسرپرست به ويژه زنان سرپرست خانوار؛
مقابله با بزهكاران اجتماعي، باندهاي فساد و فحشاء متعرضان به نواميس مردم و مروجين فرهنگ ابتذال با هدف تأمين امنيت و حفظ كيان خانوادهها.
نسخه چاپي ارسال به دوستان
اين مطلب 2386 بار ديده شده است
خانواده از پهنانگري تا ژرفانگري /مهري سويزي
پيوند درياي جمال فاطمي و جلال علوي / مهديهسادات مستقيمي
دختران و ازدواج تحميلي /محمدرضا ضميري
تجديد فراش در حصر عدالت /ليلا سادات اسدي
اسلام و روابط دختر و پسر /علي زينتي
ازدواج و تابعيت زن ايراني / فاطمه بداغي
فرايند تربيت فرزندان درانديشه ديني / دکتر عباسعلي شاملي
رژيم مالي خانواده درايران و فرانسه / عباس محمدي
غرب و پديدة خانوادههاي تك والدي / ترجمه: فاطمه بختياري- هاجر حسيني
نقدي بر مقاله« اثبات جرائم منافي عفت از نگاهي ديگر»و پاسخ مؤلف
نقدي بر مقاله«روسپيگري و سكوت سنگين قانون»و پاسخ مؤلف
زن در آينه شعر فارسي / اكرم جودي نعمتي
سياستهاي تشكيل، تحكيم و تعالي خانواده در نظام اسلامي
مأخذشناسي /فاطمه حداد
چکيده مقالات به زبان انگليسي
درباره مصوبات بانک مصوبات جستجو اسناد قانوني كشور انتشارات
________________________________________
اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاستهای تحکیم و تعالی آن
جلسه شماره 564 | مورخ 1384/04/07
مصوبه شماره 2134/دش | مورخ 1384/05/15
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 564 مورخ 7/4/84 به پیشنهاد شورای فرهنگی و اجتماعی زنان، اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاستهای تحکیم و تعالی آن را به شرح ذیل تصویب نمود:
مقدمه:
خانواده از ابتدای تاریخ تاکنون در بین تمامی جوامع بشری، به عنوان اصلیترین نهاد اجتماعی؛ زیربنای جوامع و منشا فرهنگها، تمدنها و تاریخ بشر بوده است، پرداختن به این بنای مقدس و بنیادین و حمایت و هدایت آن به جایگاه واقعی و متعالیاش، همواره سبب اصلاح خانواده بزرگ انسانی و غفلت از آن موجب دور شدن بشر از حیات حقیقی و سقوط به ورطه هلاکت و ضلالت بوده است.
اسلام به عنوان مکتبی انسانساز بیشترین عنایت را به تکریم، تنزیه و تعالی خانواده دارد و این نهاد مقدس را کانون تربیت و مهد مودت و رحمت میشمرد و سعادت و شقاوت جامعه انسانی را منوط به صلاح و فساد این بنا میداند و هدف از تشکیل خانواده را تامین نیازهای مادی، عاطفی و معنوی انسان از جمله دستیابی به سکون و آرامش برمیشمارد. دستیابی به این اهداف والای مکتب اسلام و حفظ و حراست دقیق و مستمر از آن، نیازمند توجه جدی به خانواده و پیاده کردن قوانین مربوط به آن در اسلام است و ضروری است کلیه برنامهریزیها و سیاستگذاریها در تمام سطوح، حق مدارانه و ملهم از نگرش توحیدی و در راستای تعالی و مصالح خانواده باشد.
شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان براساس بند سوم شرح وظایف خود مبنی بر «سیاستگذاری و برنامهریزی جهت تقویت نهاد مقدس خانواده بر مبنای آسان کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استوار ساختن روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامـی » و نیز با بهرهگیری از قرآن و سنت، قانون اساسی و دیگر قوانین جاری در نظام اسلامی ایران و رهنمودها و فرمایشات حضرت امام خمینی (ره) و بیانات روشنگرانه مقام معظم رهبری در مورد خانواده، اقدام به تهیه سیاستهای تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده نموده است.
تعریف خانواده:
خانواده گروهی است متشکل از افرادی که از طریق نسب یا سبب و رضاع با یکدیگر به عنوان شوهر، زن، فرزندان، مادر، پدر، برادر و خواهر در ارتباط متقابلند و فرهنگ مشترکی پدید آورده و در واحد خاصی به نام خانواده زندگی میکنند.
اصول و مبانی:
1ـ نظام زوجیت از ارکان عالم خلقت و از آیات و نشانه های الهی است و وحدت زن و مرد در ابعاد انسانی و اختلاف آنها در بعد بشری از شاهکارهای خلقت و موجب تداوم و تکامل حیات آنان میباشد؛
2ـ زن و مرد بر اساس حکمت الهی با لحاظ تفاوتهای طبیعی آنها باید از حقوق انسانی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی عادلانه برخوردار شوند؛
3ـ خانواده واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان است، قوانین و مقررات و برنامههای کشور باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده، حمایت و پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی باشد؛
4ـ نتایج ازدواج ایجاد مودت، رحمت و آرامش میان زن و شوهر است و با تکریم و احسان توسط فرزندان و رحمت و تربیت توسط والدین تداوم و تکامل می یابد؛
5ـ اعضای خانواده بویژه والدین نسبت به حفظ حرمت و صیانت خانواده از آفات و آسیبها و توانا نمودن اعضا در ابعاد شناختی و رفتاری جهت هدایت آنها در مسیر الی الله و حصول به حیات طیبه مسیول میباشند؛
6ـ تربیت و عواطف اجتماعی به عنوان مهمترین ویژگیهای نظام انسانی از خانواده نشات میگیرد و توجه به نقش محوری زن به عنوان محور عاطفه و تربیت و نقش محوری مرد در امر تربیت و تامین معیشت و اداره زندگی، امری ضروری است.
اهداف :
1ـ تحقق دیدگاه اسلام در خصوص اهمیت جایگاه، منزلت و کارکردهای خانواده در نظام اسلامی؛
2ـ حمایت از تشکیل، تحکیم و تعالی نهاد خانواده و پیشگیری از تزلزل و فروپاشی آن؛
3ـ ارتقاء سطح فرهنگی و تربیتی اعضای خانواده به منظور ایفای نقش آن در سلامت و بهبود فرهنگی جامعه؛
4ـ همگرایی و هماهنگی در کلیه سیاستها و برنامهریزیها در موضوع خانواده به منظور بهبود وضعیت تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده؛
5ـ آگاهی افراد خانواده نسبت به حقوق و وظایف یکدیگر و زدودن نگرشهای غلط جامعه؛
6ـ گسترش و تعمیق ارزشهای اصیل اسلامی در خانواده برای تربیت نسل سالم، با ایمان، مسیول و موثر در رشد خود، خانواده و جامعه؛
7ـ ایمن سازی خانواده از آسیب و بحرانهای اجتماعی و حمایت از خانوادههای آسیبدیده؛
هدف اول: تحقق دیدگاه اسلام در خصوص اهمیت جایگاه، منزلت و کارکردهای خانواده در نظام اسلامی
راهبردها:
1- ترسیم الگوی خانواده متعادل و تبیین ویژگیهای الگویی خانواده آرمانی در اسلام ؛
2- تحکیم مبانی اعتقادی خانواده و تواناسازی آن در ابعاد شناختی و اخلاقی جهت هدایت خانواده در مسیر الهی و تقویت فرهنگ اسلامی؛
3- توسعه آگاهیهای جامعه و اعضای خانواده نسبت به اهمیت، کارکردها و تاثیر آن بر بنیانهای شخصیت فرزندان و توسعه انسانی جوامع به عنوان عامل مهم انتقال فرهنگ و ارزشها؛
4- ارتقای امنیت و تامین نیازهای مادی، معنوی و مصونیت بخشی خانواده در ابعاد فرهنگی، روانی، اقتصادی و اجتماعی؛
5- تامین نیازهای مادی، معنوی، عاطفی فرزندان در خانواده به منظور افزایش احساس تعلق اعضای خانواده به یکدیگر؛
6- تامین و ارتقاء سلامت روحی، جسمی، اجتماعی زنان در مراحل مختلف زندگی و ایجاد تسهیلات مورد نیاز و ارایه خدمات مناسب در این مراحل (دوران بارداری، تغذیه، نوع کار، حضانت کودک و….)؛
7- تقویت شخصیت و جایگاه واقعی زن و مرد به عنوان پدر، مادر و همسر و توجه به نقش اساسی آنها در توسعه انسانی و تربیت نسل بالنده در خانواده ؛
8- توسعه آگاهی زنان و اعضای خانواده در خصوص ایجاد الگوی صحیح اقتصادی و تنظیم درآمدها و هزینههای خانواده و تاثیر آن بر اقتصاد کشور .
سیاستهای اجرایی:
- معرفی و ارایه الگو از زنان و مردان موفق جامعه، با لحاظ موفقیت آنها در نقش مادری، پدری و همسری؛
- تکریم و تجلیل از خانوادههای ایثارگر انقلاب اعم از شهدا، جانبازان، اسرا و تامین نیازهای مادی و معنوی آنان؛
- تکریم و بزرگداشت خانواده از طریق تخصیص ایامی از سال به خانواده و معرفی خانوادههای نمونه؛
- هدایت زنان در پذیرفتن نقشهای اجتماعی هماهنگ با نقش مادری و همسری به منظور ارجگذاری و کارآمدسازی فعالیتهای خانوادگی؛
- ترسیم کارکردهای زیستی، تربیتی، روانی و عاطفی خانواده به عنوان مهمترین بستر رشد فرهنگی جامعه از طریق رسانهها و کتب درسی؛
- بازنمایی روحیه همکاری و وفاداری متقابل زن و مرد در زندگی مشترک و بحرانهای خانوادگی و پرهیز از ترویج روحیه مردستیزی و یا زنستیزی در برنامهها ؛
- بازنمایی ضرورت توجه والدین نسبت به تخصیص زمان کافی جهت تربیت فرزندان و تامین نیازهای عاطفی آنان و بیان پیامدهای بیتوجهی به این امر ؛
- آگاهی بخشی زنان در خصوص تاثیر تغذیه مناسب، ورزش و رعایت بهداشت و تامین سلامت جسمی و نشاط روحی و برنامهریزی دولت جهت تامین آنها؛
- ایجاد روحیه پسانداز و آینده نگری در خانواده بر محور قناعت و ایجاد مراکز مناسب جهت انجام فعالیتهای تولیدی و خود اشتغالی در کنار وظایف خانهداری جهت کمک به اقتصاد خانواده
هدف دوم: حمایت از تشکیل، تحکیم و تعالی نهاد خانواده و پیشگیری از تزلزل و فروپاشی آن.
راهبردها:
1- تسهیل در امر ازدواج به عنوان پیمان الهی و تشویق جوانان به تشکیل خانواده همراه با تعدیل توقعات و کاهش تشریفات و تاثیر آن بر صیانت نفس و سلامت فرد و جامعه؛
2- توسعه آگاهیهای جوانان درخصوص نقش تناسب اعتقادی و فرهنگی زوجین در ایجاد تفاهم و تحکیم خانواده و روشها و معیارهای شرعی انتخاب همسر؛
3- توسعه نقش سازنده، هدایتی و حمایتی والدین در امر ازدواج جوانان و حفظ تناسب فرهنگی خانوادهها؛
4- توسعه و جهتدهی نظام آموزشی با توجه به نقشها و ویژگیهای مشترک و اختصاصی زنان و مردان و توانمند کردن دختران جهت ایفای نقش مادری و همسری و پسران جهت ایفای نقش پدری و آموزش روابط حقوقی آنها به یکدیگر؛
5- توسعه آگاهیهای زوجین نسبت به تاثیر روابط جنسی سالم در تقویت پیوندهای عاطفی، نشاط روحی و افزایش رضایتمندی آنان از زندگی و اختصاص علایق زوجیت به همسر قانونی؛
6- افزایش آگاهیهای زوجین در زمینه حقوق و تکالیف یکدیگر، احکام زناشویی و تنظیم خانواده، تلطیف روابط حقوقی توام با حسن خلق و معاشرت ؛
7- اصلاح الگوی مشارکت و نقشهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی زنان متناسب با نقشهای خانوادگی آنان با حفظ ارزشها و منزلت زن؛
8- تقویت اخلاق، معنویت، محبت و صمیمیت در روابط اعضای خانواده ؛
9- اتخاذ تدابیر مناسب جهت اصلاح قوانین و ساختارهای حقوقی، اقتصادی و فرهنگی برای پیشگیری از وقوع طلاق ؛
10- اتخاذ تدابیر مناسب جهت پیشگیری از اعمال هرگونه خشونت علیه اعضای خانواده ؛
سیاستهای اجرایی:
- حمایت از ایجاد تشکلهای غیردولتی و مردمی با محوریت موسسات و شخصیتهای علمی و مذهبی و استفاده از مشارکت زنان در راستای حمایت از تشکیل خانواده در این تشکلها؛
- انجام فعالیتهای فرهنگی و تبلیغی در امر آسانسازی ازدواج با رویکرد فرهنگی، با مشارکت کلیه دستگاههای تبلیغی و فرهنگی کشور و نمایش معایب زندگی در تجرد و تنهایی؛
- ایجاد تسهیلات لازم جهت حمایت مادی و معنوی خصوصاً از خانوادههای جوان در دوران تحصیل و سربازی؛
- تقویت مشارکت خانوادهها و اقدام در تامین نیازهای اقتصادی و مادی زوجهای جوان به هنگام ازدواج ؛
- ترویج دیدگاههای صحیح اجتماع در خصوص تقلیل هزینههای ازدواج از قبیل جهیزیه سبک، مهریه متناسب و کاهش هزینههای جشن ازدواج و پرهیز از تحمیل هزینههای سنگین؛
- توسعه مراکز رسمی آموزشی و مشاوره خانواده قبل و بعد از ازدواج با حمایتهای دولت؛
- تواناسازی اعضای خانواده از طریق کسب مهارتهای لازم، به منظور تامین نیازهای اساسی خانواده از طریق نظام آموزش رسمی و فرهنگ عمومی؛
- فرهنگسازی و آموزش درخصوص گسترش فرهنگ عفاف و پایبندیهای اخلاقی به منظور تحکیم بنیان خانواده و جلوگیری از بروز ناهنجاریهای اجتماعی؛
- پیشگیری از مفاسد اخلاقی و اجتماعی و مبارزه قانونی با عوامل اصلی مفسدهانگیز به منظور حفظ کیان خانواده؛
- ایجاد و توسعه مراکز امداد و ارشاد در کنار دادگاههای خانواده و تقویت آنها؛
- بازنمایی متناسب از نقشهای متنوع و کارآمد زنان در ایجاد نگرش متعادل بین نقشها و مسیولیتهای خانوادگی و اجتماعی آنان؛
- تشویق و ترغیب خانوادهها به داوری خویشان و ارایه مشاوره به آنان در اختلافات خانوادگی و ارایه الگوهای قضاوت بیطرفانه در بین زوجین؛
- افزایش و تقویت مراکز مشاوره ژنتیک و بیماریهای خطرناک و انجام آزمایشهای پزشکی قبل از ازدواج جهت اطلاع از وضعیت جسمانی و روانی زوجین؛
- برخورد قاطعانه دستگاه انتظامی و قضایی با بزهکاران و عوامل اصلی جرمزا به عنوان تهدید کننده استحکام خانواده؛
- ارزیابی و بازنگری قوانین موجود و تدوین قوانین حمایتی لازم و اتخاذ تدابیر مناسب جهت نظارت بر حسن اجرای قوانین جهت تحکیم بنیان خانواده؛
- شناساندن عوارض و پیامدهای منفی ناشی از طلاق به زوجین و تاکید بر تشکیل خانواده در مور زنان بیوه و بیسرپرست؛
هدف سوم: ارتقای سطح فرهنگی و تربیتی اعضای خانواده به منظور ایفای نقش آن در سلامت و بهبود فرهنگی جامعه
راهبردها:
1- تبیین نگاه نظام مند دین درخصوص جایگاه زن در خانواده و تاکید بر ارتقاء نقش زن در تربیت و فرهنگسازی و استحکام و پویایی خانواده و اجتماع؛
2- هماهنگی و توسعه کمی و کیفی فعالیتها و تولیدات کلیه نهادهای فرهنگی و گروههای مرجع به منظور ارتقای جایگاه و نقش خانواده ؛
3- توسعه تحقیقات در خصوص مسایل و مشکلات خانواده و کارکردهای آن و انعکاس یافتههای آن به جامعه، مسیولین و برنامهریزان کشور ؛
4- توسعه آگاهیهای خانواده جهت حفظ حرمت اعضای خانواده بویژه سرپرستی، نگهداری و تامین معاش پدر و مادر ناتوان و از کار افتاده؛
5- توسعه و ترویج وجوه مثبت آداب و سنن ملی و محلی در ارتباط با خانواده به منظور ارتقاء فرهنگ خانواده و جامعه؛
6- توسعه فرهنگ ساده زیستی، قناعت، خوداتکایی، تولید و ارایه الگوی مناسب مصرف به منظور تصحیح فرهنگ اقتصادی خانواده ؛
سیاستهای اجرایی:
- آموزش زنان و مردان درخصوص اهمیت نقش آنان در تربیت فرزندان متناسب با مقتضیات زمان و مراحل مختلف رشد آنان؛
- بررسی الگوهای ارایه شده از زنان و خانواده در انواع فیلمهای سینمایی، مطبوعات، کتب و سایر رسانهها و میزان تاثیر آنها در افزایش ناهنجاریهای فرهنگی و اخلاقی و ارایه راهکارهای مناسب جهت اصلاح گروههای مرجع؛
- بررسی و شناخت مسایل و مشکلات فرهنگی، حقوقی و اقتصادی اعضای خانواده ؛
- بازنمایی و ریشهیابی صحیح و اصولی علل گسست فرهنگی بین نسلها از طریق تحقیقات جامع ملی و استفاده از یافتههای تحقیقات به ویژه در تولیدات فرهنگی و هنری؛
- تبیین و احیای فرهنگ احترام به پدر و مادر و قدرشناسی و حمایت از آنها همراه با حفظ کرامت سالمندان در برنامههای رسانهها؛
- تامین امکانات لازم جهت بهرهبرداری بهینه از اوقات فراغت و ارتقاء فرهنگی اعضای خانواده؛
- کاهش تبلیغات تجاری و مصرفی رسانهها به منظور جلوگیری از ترویج روحیه مصرفگرایی؛
- تشویق زنان به استفاده بهینه از دارایی و اندوخته شخصی در چرخه اقتصادی خانواده و کشور؛
هدف چهارم: همگرایی و هماهنگی در کلیه سیاستها و برنامهریزی ها در موضوع خانواده به منظور بهبود وضعیت تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده
راهبردها:
1- اولویت دادن به خانواده به عنوان بنیادیترین نهاد اجتماعی جامعه و توجه به مصالح آن در سیاستگذاری، قانونگذاری و برنامهریزیهای مرتبط و موثر در خانواده؛
2- ضرورت نگاه نظاممند برنامههای توسعه کشور نسبت به تقویت نهاد خانواده و بهینهسازی کارکردهای آن بر اساس الگوی اسلامی ؛
3- تقویت نگاه دینی و علمی در امر برنامهریزی کلان کشور با رویکرد به امور زنان و کارآمد ساختن خانواده ؛
سیاستهای اجرایی:
- استفاده از سازوکار مناسب توسط دولت با هدف برنامهریزی و ایجاد هماهنگی بین دستگاههای مختلف درخصوص اجرای سیاستها و برنامههای مرتبط با خانواده؛
- تعیین شاخصها و ارزیابی کمی و کیفی برنامههای توسعه کشور و سنجش عملکرد دستگاههای اجرایی و پیشرفتها بر اساس نگاه منسجم و استوار به خانواده متعادل و مطلوب؛
هدف پنجم: آگاهی افراد خانواده نسبت به حقوق و وظایف یکدیگر و زدودن نگرشهای غلط جامعه
راهبردها:
1- توسعه مشارکت اعضاء خانواده در تصمیمگیریها و تقویت روحیه مسیولیتپذیری، تعاون و همکاری اعضای خانواده؛
2- توسعه آگاهیهای عمومی نسبت به الزامات شرایط اجتماعی و نقشهای اعضای خانواده و انعطاف آنان نسبت به انتظارات متقابل در جهت تحکیم خانواده؛
3- ارتقاء آگاهی و اصلاح نگرش جامعه و خانواده درخصوص حقوق و مسیولیتهای زنان در خانواده ؛
سیاستهای اجرایی:
- اصلاح کتب درسی، متون آموزشی و تولیدات فرهنگ عمومی در جهت آموزش آداب و اخلاق اسلامی و تبیین وظایف و حقوق اعضای خانواده نسبت به یکدیگر؛
- ترسیم آثار منفی ناشی از عدم آشنایی اعضای خانواده نسبت به حقوق و وظایف خانوادگی و اجتماعی یکدیگر و تاثیر آن در ناکارایی و تزلزل خانواده؛
- انتقال فرهنگ کار، ابتکار و مسیولیتپذیری به فرزندان خانواده و تقبیح روحیه کاهلی و بیکاری در بین آنان؛
- توجه به آثار مثبت و منفی جهانی شدن در امر تشکیل خانواده.
هدف ششم: گسترش و تعمیق ارزشهای اصیل اسلامی در خانواده برای تربیت نسل سالم، با ایمان، مسیول و موثر در رشد خود، خانواده و جامعه
راهبردها:
1- هدایت و ترغیب زوجین، جهت تقویت ایمان مذهبی و فرهنگ اسلامی،آشنایی با تکالیف و آداب قبل از بارداری، دوران بارداری و شیوههای صحیح تربیت فرزندان در مقاطع مختلف سنی آنان؛
2- توسعه آگاهی والدین به منظور تامین حقوق فرزندان در زمینه تغذیه، سلامت جسمانی و روانی، تربیت و برخورداری آنان از رفتار عادلانه والدین؛
3- کمک به والدین جهت رشد و آمادهسازی فرزندان خود در راستای پذیرش و ایفای مسیولیتهای فردی، خانوادگی و اجتماعی خود ؛
4- توجه جدی و تقویت نقش الگویی والدین در تربیت صحیح فرزندان .
سیاستهای اجرایی:
- تبیین آثار مثبت تربیت مذهبی فرزندان در پیشبرد جامعه؛
- بازنمایی اثرات مثبت رعایت عدالت بین فرزندان و ضرورت اجتناب از هرگونه تبعیض براساس جنسیت؛
- نشان دادن نمادهایی از رفتار، سلوک و روحیات مذهبی پدر و مادر و تاثیر آن در تربیت و انتقال مفاهیم دینی به فرزندان؛
- افزایش سطح آگاهی زنان و دختران نسبت به فرایض دینی و عمل به آنها بر اساس درک عمیق، عالمانه و آگاهانه و نشان دادن آثار التزام عملی به آن با پرهیز از ارایه تصنعی اعمال عبادی؛
- تقویت ارتباط خانواده با نهادهای آموزشی و پرورشی و ایجاد هماهنگی بیشتر در بین آنها به منظور ایفای نقش بهتر در تربیت فرزندان.
هدف هفتم : ایمن سازی خانواده از آسیب و بحرانهای اجتماعی و حمایت از خانوادههای آسیب دیده
راهبردها:
1- ارتقاء آگاهی اعضای خانواده نسبت به هنجارها، ناهنجاریها و آسیبهای اجتماعی و خانوادگی به منظور برخورد صحیح با مشکلات و بحرانهای زندگی
2- محافظت و جلوگیری از آسیبپذیری خانواده، از طریق مبارزه همه جانبه با ناهنجاریها و آسیبهای اجتماعی (اعتیاد، طلاق، فرار و...)؛
3- اتخاذ تدابیر مناسب جهت حمایت از خانوادههای آسیبدیده و کاهش ضایعات ناشی از بحرانهای خانوادگی و اجتماعی؛
4- حمایت از زنان و کودکان در برابر هرگونه تعرض نسبت به حقوق آنان توسط اعضای خانواده و ناهنجارهای رفتاری
ان در زمینه انتخاب همسر با در نظر گرفتن سلامت دینی، فکری، جسمی و روانی یکدیگر به منظور پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی در زندگی؛
- بررسی علل افزایش ناهنجاریهای فرهنگی و اخلاقی در بین اعضای خانواده و ارایه راهکارهای مناسب جهت رفع آن؛
- آموزش اعضای خانواده در جهت حل منطقی مشکلات خود قبل از مراجعه به سازمانها و مراجع قانونی؛
- تدوین قوانین حمایتی و گسترش پوشش کامل بیمههای اجتماعی و اقتصادی برای مردان بیکار، زنان بیوه، سالخورده، سرپرست خانوار و کودکان بیسرپرست و زنان خانهدار؛
- تامین نیازهای مادی و معنوی خانوادههای بیبضاعت و بیسرپرست به ویژه زنان سرپرست خانوار؛
- مقابله با بزهکاران اجتماعی، باندهای فساد و فحشاء و متعرضان به نوامیس مردم و مروجین فرهنگ ابتذال با هدف تامین امنیت و حفظ کیان خانوادهها؛
با تصویب طرح: اهداف و اصول تشکیل خانواده و سیاستهای تحکیم و تعالی آن در جلسه 564 مورخ 7/4/84 شورای عالی انقلاب فرهنگی کلیه دستگاهها و سازمانهای اجرایی ذیربط موظف خواهند بود در حدود وظایف خود نسبت به تهیه آیین نامهها، دستورالعملها و برنامههای اجرایی لازم مبتنی بر طرح مذکور اقدام نموده و گزارش فعالیتهای انجام شده را سالیانه به هییت نظارت و بازرسی شورای عالی انقلاب فرهنگی ارایه نمایند.
باز گشت به بالا
باز گشت به صفحه اصلي
«اصلاح و تکمیل موادی از آییننامه جایزه ادبی جلالآل احمد»
«اصلاح بند 3 ماده 2 طرح اهدای جایزه ادبی جلال آل احمد»
«امکان ادامه تحصیل فرهنگیان دارای مدرک معادل در مقاطع تحصیلی بالاتر»
«انتخاب نماینده شورای عالی انقلاب فرهنگی در شورای فرهنگ عمومی»
«انتخاب نمایندگان شورای عالی انقلاب فرهنگی برای عضویت در هیأت عالی تجدیدنظر دانشگاه آزاد اسلامی»
«انتخاب نمایندگان شورای عالی انقلاب فرهنگی برای عضویت در هیأت عالی تجدیدنظر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزش...
انتخاب نمایندگان شورای عالی انقلاب فرهنگی برای عضویت در هیأت عالی تجدیدنظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
«تفویض صلاحیت انتخاب رؤسای دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی به کمیته منتخب شورای عالی انقلاب فرهنگی»
«تشكيل هيأت عالي تجديدنظر موضوع تبصره ماده واحده مصوب جلسه 630 شوراي عالي انقلاب فرهنگي»
«الحاق يك تبصره به بندهاي (ج) مواد 4 و 5 آييننامه جامع مديريت دانشگاهها ومؤسسات آموزش عالي،پژوهشي و فناو...
«سياستها و ضوابط اجرايي آمايش آموزش عالي در عرصه سلامت در جمهوري اسلامي ايران»
مصوبه «تعيين و نامگذاري روز 27 آذر»
«تأييدانتخاب رئيس دانشگاه علوم پزشكي وخدمات بهداشتي ودرماني قزوين»
«تأييد انتخاب رئيس دانشگاه سمنان»
«تأييد انتخاب رئيس دانشگاه بوعليسينا همدان»
مصوبه «تأييد انتخاب رئيس دانشگاه دامغان»
مصوبه «تأييد انتخاب رئيس دانشگاه بناب»
مصوبه «تأييد انتخاب رئيس دانشگاه تربت حيدريه»
«تأييد انتخاب رئيس دانشگاه هرمزگان»
• شورای عالی انقلاب فرهنگی
• دبیرخانه و كميسيون هاي تخصصي
• شوراها و واحدهاي تخصصی
• سامانه ها
• پایگاه اطلاع رسانی
کلیه حقوق مادی و معنوی اين وب سایت متعلق به شورای عالی انقلاب فرهنگی میباشد.
ارسال دیدگاه
دیدگاه شما بعد از تایید در قسمت نظرات نمایش داده خواهد شد.